BNG Erfgoedprijs Historisch Archief Westland

Jaarlijks wordt aan de gemeente met het beste cultureel erfgoedbeleid een nationale prijs toegekend: de BNG Bank Erfgoedprijs. Historisch Archief Westland stuurde de inzending namens Gemeente Westland. Hierbij werd het Historisch Archief ondersteund door Westland Cultuurweb.

BNG Erfgoedprijs
De identiteit van Nederland wordt in belangrijke mate gevormd door ons verleden. Historische gebouwen in de stad en op het platteland, archeologische vondsten en vindplaatsen, objecten in musea, documenten die bewaard worden in archieven. Het zijn allemaal vormen van erfgoed. Gelukkig is er steeds meer belangstelling voor cultureel erfgoed. In de cultuurhistorische sector werken overheid en particulier initiatief dan ook steeds meer samen, net als professionals en vrijwilligers. Ons erfgoed is dan ook van ons allemaal!

De partners verenigd in het Erfgoedplatform van de Vereniging Kunsten ‘92 vinden het belangrijk dat ook in tijden van bezuiniging erfgoed op de bestuurlijke agenda blijft staan. Met name bij gemeenten, die door bezuinigingen de komende periode gedwongen worden keuzes te maken, kan erfgoed onder druk komen te staan. Toch kiezen veel gemeenten bewust voor een eigen erfgoedbeleid. Ze zien de waarde en de kracht om te bouwen op de in hun eigen gemeente aanwezige cultuurhistorische kwaliteiten. En daarmee weten sommige gemeenten zich ook goed te profileren: erfgoed vormt bij hen een ‘unique selling point’.

Om de inzet van gemeenten te belonen en andere gemeenten in Nederland te stimuleren om cultuurhistorie in brede zin te gebruiken als onderlegger van lokaal beleid, wordt in 2013 voor de vierde keer een prijs (en voor de derde maal een cheque van € 25.000) uitgereikt aan De beste Erfgoedgemeente van Nederland. Hoofdsponsor van de prijs is sinds 2011 het BNG Cultuurfonds.

Zie voor meer informatie www.bngerfgoedprijs.nl

Inzending Gemeente Westland
Gemeente Westland kiest ervoor om naast het behouden en koesteren van cultuurhistorische objecten in de kernen en het buitengebied, vooral ook in te zetten op educatie over erfgoed. Naast het borgen van ons erfgoed ‘in stenen’ besteden we hiermee aandacht aan een zeer belangrijke factor: de bewustwording en herkenning van de geleefde en ontstane geschiedenis van mensen in Westland. Van jong tot oud, tot vele generaties terug, vormen de inwoners van Westland met elkaar de identiteit van de regio. Verhalen die voor het oprapen liggen geven een gezicht aan onszelf en aan ons erfgoed. Om beide facetten (monumenten en geleefde geschiedenis) te verbinden en te borgen is een bewustwordingsproces nodig, dat van jong tot oud door diverse educatie- en samenwerkingsprojecten wordt ontwikkeld, vernieuwd en wordt uitgedragen tot over de grens van Westland heen.

Projecten en activiteiten Historisch Archief Westland:

“Wat was, wat is en wat komt”

Het Historisch Drieluik
Dit is een in Westland ontwikkelde lesmethode waarin jongeren van het voorgezet onderwijs een persoonlijk drieluik maken. Vanuit hun eigen leefomgeving en leeftijd (wat is) onderzoeken ze die van hun ouders, grootouders, familie toen zij dezelfde leeftijd hadden (wat was) en zetten dat af tegen hun eigen toekomstverwachting (wat komt). Deze familiegeschiedenis vullen zij, door onderzoek in de kranten- en fotocollectie van het Historisch Archief Westland, aan met regionale, nationale en mondiale historische gebeurtenissen uit diezelfde tijd. De leerlingen presenteren hun werkstuk als afsluiting aan familie, vrienden, school, erfgoedinstellingen en belangstellenden. In 2008 is van/over deze methode Historisch drieluik een boek uitgegeven, waarvan het eerste exemplaar is uitgereikt aan toenmalige staatssecretaris van OCW mw. Van Bijsterveldt. De methode Historisch drieluik (bedacht door geschiedenisdocent JW van den Beukel van ISW Hoogeland) mag zich verheugen in landelijke interesse. Op dit moment zijn wij in gesprek met provincie Drenthe, waar men overweegt de methode te gaan toepassen. HAW wil deze methode in samenwerking met Westland Cultuurweb en het onderwijs verder ontwikkelen om deze breed inzetbaar te laten zijn voor meerdere onderwijsinstellingen in Nederland.

Westlandse fotopareltjes
In de historische drieluiken van de leerlingen zitten prachtige oude foto’s die zij van hun ouders of grootouders uit fotoalbums hebben gekregen. Elk jaar selecteert het HAW, samen met de betrokken leerkracht, zo’n 50 van deze foto’s en vragen we de leerlingen het verhaal achter een specifieke foto te schrijven. Vervolgens stellen we de fototentoonstelling ‘Westlandse fotopareltjes’ samen die rondreist langs de negen vestigingen van Bibliotheek Westland, langs verzorgingshuizen en winkelcentra. Om de tentoonstelling met foto’s en verhalen een breed podium te geven, koppelen we er een wedstrijd aan waarbij de Westlandse inwoners wordt gevraagd om te stemmen op de foto die zij de mooiste vinden. In 2013 kwamen 900 stemmen binnen en heeft burgemeester Van der Tak de prijzen uitgereikt. De foto’s van de leerlingen worden opgenomen in de fotocollectie van het archief.

‘Wat is”

Open dag Historisch Archief Westland
Elk jaar organiseert het HAW een open dag. Bij die gelegenheid worden alle lokale en regionale historische werkgroepen/verenigingen en musea uitgenodigd deel te nemen aan een historische markt. Het aantal deelnemers aan deze markt zit inmiddels op 15. Deze historische markt is uitgegroeid tot het grootste historische evenement in Westland, met gemiddeld zo’n 2.000 bezoekers . Op de open dag van 2012 is de bezoekers een in eigen beheer samengestelde compilatie getoond van TV-beelden uit de, in het Westland opgenomen, legendarische TV-serie “De glazen stad” (in 1968 uitgezonden door de NCRV).

Kennisboom lange leerlijnen
Westland Cultuurweb ontwikkelt op dit moment samen met het onderwijs, diverse culturele partners en HAW een onderwijspakket, vanuit de lange leerlijn, dat bereikbaar wordt gemaakt op een speciaal ontwikkelde website. De lessen die al door HAW ontwikkeld zijn worden daarin meegenomen. Het lokale erfgoed is een belangrijke discipline in deze kennisboom voor het onderwijs. Deze website zal ook meteen gelinkt worden aan de (nieuwe) website van Het HAW.

Monumentendag voor kinderen
De dag vóór Open Monumentendag kunnen scholen deelnemen aan een speciale rondleiding met actieve onderdelen langs historische plekken tijdens de Klassendag. De historische vereniging maakt voor elke school een apart programma. Een voorbeeld uit het programma van 2012: Een rondleiding in de Oude Kerk, waarbij een schoolopdracht wordt uitgevoerd: het gebruik van de kerk, vroeger en nu. Daarna wordt tijdens een wandeling rond de kerk de omgeving als een spannend verhaal verteld. Ook is er een archeologie-programma. Op de scholen hebben de kinderen in de les onderzoek gedaan naar kinderen uit vroegere eeuwen, die ook op, of eigenlijk onder, hun schoolplein liepen. Zo maken ze kennis met het leven van deze eerste Westlanders en wordt de geschiedenis levend. Ze lopen over een ‘moeras’, voeren een dankritueel uit met een ‘priesteres’ en proeven zelf welke planten en zaden er vroeger gegeten werden. Een bezoek aan de archeologe van gemeente Westland en het bouwen van hutten uit de prehistorie maakt de dag interactief en inspirerend.























“Wat komt”

Brochure ‘Oranje in Westland’
Westland heeft een sterke relatie met de Oranjes. Aansluitend op de recente troonswisseling geeft het HAW in de zomer van 2013 een kleurige brochure uit waarin de bijzondere relatie tussen Westland en de Oranjes voor het voetlicht wordt gebracht. En omdat het Koninkrijk der Nederlanden dit jaar 200 jaar bestaat zal in de brochure ook aandacht worden besteed aan de onafhankelijkheidsfeesten in 1913. De brochure, die in een oplage van 10.000 stuks wordt gemaakt, gaat naar de kinderen in de hoogste groepen van de Westlandse basisscholen en naar de Westlandse middelbare scholen.

Canon van de Westlandse geschiedenis
In samenwerking met Westland Cultuurweb, het onderwijs, de diverse historische verenigingen en het HAW zal een Westlandse canon ontwikkeld worden. Deze canon wordt toegankelijk gemaakt via de website van het HAW en die van Westland Cultuurweb voor alle inwoners van Westland en worden ingezet bij het onderwijs.

Westlandse Pronkkast
De Westlandse Pronkkast, met ongeveer duizend items over Westland, legt het accent van de collectie op de geschiedenis van de streek. De Westlandse Pronkkast is gesitueerd in de vestiging ’s-Gravenzande van Bibliotheek Westland, met een uitgebreide collectie Westlandse boeken, zowel romans als informatieve boeken, historische kaarten van de streek, informatie over de tuinbouw van vroeger en nu, kassenbouw, veiling en vervoer, de teelt van groenten en bloemen, historische jaaroverzichten in woord en beeld, kunst en cultuur in het Westland, informatie over de kernen, fotoboeken, films en verhalen over het leven in het Westland. Er wordt een lesprogramma ontwikkeld in samenwerking met Westand Cultuurweb en het onderwijs, waarin de items uit deze kast centraal staan. De kinderen brengen hiervoor een bezoek aan de Pronkkast.

www.historischarchiefwestland.nl